Przegląd legislacyjny

Projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich i nadzorze publicznym

W dniu 18 listopada b.r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji pojawił się projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich i nadzorze publicznym. Pismami z 18 listopada projekt ustawy został przekazany do uzgodnień i konsultacji publicznych z 30 dniowym terminem do zgłaszania ewentualnych opinii.

W uzasadnieniu projektu wskazano, że celem nowelizacji ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości oraz ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym jest transpozycja dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2101 z dnia 24 listopada 2021 r. zmieniającej dyrektywę 2013/34/UE w odniesieniu do ujawniania informacji o podatku dochodowym przez niektóre jednostki i oddziały (Dz. Urz. UE L 429 z 1.12.2021, str.1-14).

Proponowane zmiany wprowadzane niniejszym projektem nakładają obowiązek sporządzania sprawozdania o podatku dochodowym na wszystkie duże przedsiębiorstwa wielonarodowe mające siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jak i przedsiębiorstwa wielonarodowe spoza UE prowadzące działalność gospodarczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej za pośrednictwem oddziału lub jednostki zależnej. Ponadto projekt ustawy wprowadza definicje: jednostki dominującej najwyższego szczebla, jednostki samodzielnej, jurysdykcji podatkowej, konkluzji Rady, które uregulowano w Rozdziale 6b ustawy o rachunkowości regulującym kwestie sprawozdania.

Projekt zakłada również, że sprawozdanie o podatku dochodowym są zobowiązane sporządzać, publikować i udostępniać: 1) jednostka dominująca najwyższego szczebla, jeżeli przychody ujęte w rocznym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym tej jednostki przekraczają dla każdego z dwóch ostatnich lat obrotowych kwotę 3 500 000 000 zł; 2) jednostka samodzielna, jeżeli przychody ujęte w rocznym sprawozdaniu finansowym tej jednostki przekraczają dla każdego z dwóch ostatnich lat obrotowych kwotę 3 500 000 000 zł.

Art. 63m ust. 3  ma wprowadzić możliwość niesporządzania sprawozdania o podatku dochodowym zgodnie z ustawą o rachunkowości, w sytuacji, gdy: jednostka samodzielna, w tym jej oddziały, lub jednostka dominująca najwyższego szczebla i jej wszystkie jednostki zależne oraz ich oddziały, mają siedzibę lub stałe miejsce prowadzenia działalności lub stałą działalność gospodarczą wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (implementacja art. 48b ust. 2 dyrektywy 2021/2101), lub - jednostka samodzielna lub jednostka dominująca najwyższego szczebla, ujawniają sprawozdanie zgodnie z wymogami art. 111a. ust. 1 pkt 1 i ust. 2 Prawa bankowego pod warunkiem że sprawozdanie to zawiera informacje o całej działalności jednostki samodzielnej lub o całej działalności prowadzonej przez wszystkie jednostki powiązane objęte skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym jednostki dominującej najwyższego szczebla (implementacja art. 48b ust. 3 dyrektywy 2021/2101).

Zgodnie z art. 3 projektu ustawy przepisy ustawy o rachunkowości w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą będą miały zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdania o podatku dochodowym sporządzanego za rok obrotowy rozpoczynający się po dniu 21 czerwca 2024 r. Art. 4 projektu ustawy zakłada, że ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od ogłoszenia.
 

Projekt rozporządzenia Ministra Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe

17 listopada 2022 r. na stronach Rządowego Centrum Legislacji  został opublikowany projekt rozporządzenia Ministra Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

Projektowana zmiana ma na celu przedłużenie zaniechania poboru podatku dochodowego z  tytułu niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe o kolejne dwa lata i objęcie nim dochodów bądź przychodów uzyskanych w okresie od 1 stycznia 2023 r. do 31 grudnia 2024 r.

Zgodnie z zamieszczonym na stronie RCL uzasadnieniem: Czerpiąc formułę z rozporządzeń obowiązujących w latach ubiegłych, proponowana zmiana rozporządzenia zawiera propozycję kontynuowania zaniechania poboru:

1.    podatku dochodowego od osób fizycznych od dochodów (przychodów) osób fizycznych z tytułu:
• wierzytelności umorzonych osobie fizycznej z tytułu kredytu mieszkaniowego, lub
• świadczeń otrzymanych przez osobę fizyczną z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania;

2.    podatku dochodowego od osób prawnych od dochodu odpowiadającego równowartości umorzonych kwot wierzytelności z tytułu kredytów mieszkaniowych, od tej części kapitału, od której następuje zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych.
Proponowane rozwiązania pozostają tożsame z rozwiązaniami zastosowanymi w obowiązującym dotąd rozporządzeniu, zmiana ma dotykać jedynie okresu obowiązywania.

Zgodnie z przedstawionym projektem rozporządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.
 

Wyrok Trybunału w sprawach połączonych C-37/20

Wyrokiem z 22 listopada 2022 r. Wielka Izba Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdziła, że przepisy Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849 z dnia 20 maja 2015 r. w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu, zmieniającej rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 i uchylającej dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2005/60/WE oraz dyrektywę Komisji 2006/70/WE zmienione dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/843 z dnia 30 maja 2018 r. przewidujące, że informacje o rzeczywistych beneficjentach podmiotów o charakterze korporacyjnym utworzonych na terytorium państw członkowskich mają być we wszystkich przypadkach udostępniane każdej osobie są nieważne.

Wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożył w tej sprawie Sąd Okręgowy w Luksemburgu, do którego zostały wniesione dwie skargi – przez spółkę luksemburską oraz beneficjenta rzeczywistego takiej spółki.

Wnioskodawcy ci zwrócili się bezskutecznie do Luxembourg Business Registers (LBR, podmiotu prowadzącego rejestr) o ograniczenie publicznego dostępu do dotyczących ich informacji.

Zgodnie z wydanym przez TSUE wyrokiem należy również zauważyć, że jak wynika z utrwalonego orzecznictwa Trybunału, udostępnianie danych osobowych osobom trzecim stanowi ingerencję w prawa podstawowe ustanowione w art. 7 i 8 karty, niezależnie od tego, w jaki sposób te dane zostaną później wykorzystane. W tym względzie nie ma znaczenia, czy rozpatrywane informacje dotyczące życia prywatnego są danymi szczególnie chronionymi, czy nie, ani czy osoby, których dane dotyczą, ucierpiały z powodu ewentualnych niedogodności wynikających z tej ingerencji (wyrok z dnia 21 czerwca 2022 r., Ligue des droits humains, C 817/19, EU:C:2022:491, pkt 96 i przytoczone tam orzecznictwo).

W związku z tym publiczny dostęp do informacji dotyczących beneficjentów rzeczywistych, przewidziany w art. 30 ust. 5 zmienionej dyrektywy 2015/849, stanowi ingerencję w prawa zagwarantowane w art. 7 i 8 karty.

Trybunał zwrócił też uwagę, że zasady przejrzystości, wynikającej z art. 1 i 10 TUE oraz z art. 15 TFUE, nie można uznać jako takiej za cel leżący w interesie ogólnym, który może uzasadniać ingerencję w prawa podstawowe zagwarantowane w art. 7 i 8 karty, wynikającą z publicznego dostępu do informacji o beneficjentach rzeczywistych.

Tym samym Trybunał uznał, że biorąc pod uwagę całość powyższych rozważań, na pytanie pierwsze zadane w sprawie C 601/20 należy odpowiedzieć, że art. 1 pkt 15 lit. c) dyrektywy 2018/843 jest nieważny w zakresie, w jakim zmienił art. 30 ust. 5 akapit pierwszy lit. c) dyrektywy 2015/849 w taki sposób, że przepis ten w zmienionym brzmieniu przewiduje, iż państwa członkowskie zapewniają, aby informacje o beneficjentach rzeczywistych podmiotów o charakterze korporacyjnym i innych podmiotów prawnych utworzonych na ich terytorium były we wszystkich przypadkach udostępniane każdej osobie.